• Kapsam

Seyahat acenteliği, sivil havacılık, bireysel emeklilik, bankacılık, sigortacılık, finansman, sermaye piyasası, ödeme hizmetleri, bahis ve şans oyunları ile elektronik haberleşme alanlarında faaliyet gösteren işletmelerin, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı veya elektronik ticaret hizmet sağlayıcı olarak kabul edilmeyeceği düzenlenmiştir. Sayılan bu işletmeler elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılara ilişkin yükümlülüklere tabi olmayacaktır.

• Tanımlar

Değişiklik Kanunu ile birlikte elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, elektronik ticaret hizmet sağlayıcı, elektronik ticaret ortamı, elektronik ticaret pazar yeri, Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi (“ETBİS”), net işlem hacmi ve ekonomik büyüklük kavramları ETK’nın “Tanımlar” başlıklı m.2/1’e eklenmiştir. Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, elektronik ticaret pazar yerinde elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkân sağlayan aracı hizmet sağlayıcı olarak tanımlanmıştır. Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı ise, elektronik ticaret pazar yerinde ya da kendine ait elektronik ticaret ortamında mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapan ya da sipariş alan hizmet sağlayıcıyı ifade etmektedir.

• "Hukuka Aykırı İçerik" Kapsamında Getirilen Yenilikler (m.9)

Aracı hizmet sağlayıcıların, hizmet sundukları elektronik ortamı kullanan gerçek ve tüzel kişiler tarafından sağlanan içerikleri kontrol etmek, bu içerik ve içeriğe konu mal veya hizmetle ilgili hukuka aykırı bir faaliyetin ya da durumun söz konusu olup olmadığını araştırmakla yükümlü olmadığına ilişkin düzenleme aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

• Aracı hizmet sağlayıcı, hizmet sağlayıcı tarafından sunulan içerik ve içeriğe konu mal veya hizmetle ilgili hukuka aykırı hususlardan sorumlu olmadığı,
• Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, elektronik ticaret hizmet sağlayıcı tarafından sunulan içeriğin hukuka aykırı olduğundan haberdar olması hâlinde, bu içeriği gecikmeksizin yayımdan kaldırarak hukuka aykırı hususu ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına bildirmek ile yükümlü olduğu,
• Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, hak sahibinin, fikri ve sınai mülkiyet hakkı ihlaline dair bilgi ve belgeye dayanan şikâyeti üzerine, elektronik ticaret hizmet sağlayıcının şikâyete konu ürününü yayımdan kaldırarak durumu kendisine ve hak sahibine bildireceği düzenlenmiştir. Ayrıca elektronik ticaret hizmet sağlayıcının, şikâyetin aksini gösteren bilgi ve belgeye dayanan itirazını elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıya sunması üzerine şikâyete konu ürünü yeniden yayımlaması gerekliliği ifade edilmiştir. 

• Kişisel Verilerin Korunması Başlığında Yapılan Değişiklikler (m.10)

Hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcının ETK kapsamında yaptığı işlemler nedeniyle işlediği kişisel verilerin saklanmasına, güvenliğine, aktarılmasına ilişkin sorumluluğunu düzenleyen Kişisel Verilerin Korunması başlıklı m.10 yürürlükten kaldırılmıştır.

• Ticaret Bakanlığı'nın Görev ve Yetkileri

Ticaret Bakanlığı (“Bakanlık”), Değişiklik Kanunu uygulanmasını ve elektronik ticaretin gelişimini sağlamaya, etkin ve adil rekabet ortamını korumaya, hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcının faaliyetlerine yönelik düzenleme yapmaya, aracılık sözleşmesinde yer verilmesi zorunlu unsurları belirlemeye yetkili olduğu düzenlenmiştir.

Bakanlığın Değişiklik Kanunu’nun uygulanmasını sağlamak amacıyla denetim yapmaya ve denetim sonuçlarını açıklamaya, denetim sırasında özel uzmanlık veya teknik bilgi gerektiren durumlarda bilirkişi görevlendirmeye, bilirkişinin hak ve yükümlülükleri ile görevlendirilmesine ilişkin usul ve esasları yönetmelikle belirlemeye yetkili olduğu ifade edilmiştir.

Aracı hizmet sağlayıcı ve hizmet sağlayıcı, ETK kapsamındaki iş ve işlemlerine ilişkin bilgi, belge, defter ve elektronik kayıtlarını, iş veya işlemin gerçekleştiği tarihten itibaren on yıl süreyle saklamakla yükümlü olduğu belirtilmiştir. 

Bakanlık, sesli arama ve kısa mesaj yoluyla ticari elektronik ileti gönderen gerçek veya tüzel kişi abone bilgilerini Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumundan almaya yetkili kılınmıştır.

• Elektronik Ticarette Haksız Ticari Uygulamalar

Değişiklik Kanunu ile birlikte ETK’ya “Elektronik ticarette haksız ticari uygulamalar” başlıklı Ek Madde 1 eklenmiştir. Böylelikle elektronik ticarette haksız ticari uygulamada bulunulamayacağı ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının, aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret hizmet sağlayıcının ticari faaliyetlerini önemli ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan veya belirli bir kararı almaya zorlayarak normal şartlarda taraf olmayacağı bir ticari ilişkinin tarafı olmasına sebep olan uygulamalarının haksız olduğu kabul edileceği düzenlenmiştir.

• Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcıları Yeni Yükümlülükler

Haksız Ticari Uygulamalar ve Hukuka Aykırı İçerik başlıklarındaki yükümlülüklere ek olarak Değişiklik Kanunu ile birlikte ETK’ya elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının yükümlülüklerinin düzenlediği Ek Madde eklenmiştir. Söz konusu yükümlülükler, aracı hizmet sağlayıcının net işlem hacimlerine göre farklılaşmaktadır.

 Tüm Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcıların Uyması Gereken Yükümlülükler

• Aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerinde kendisinin veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin markasını taşıyan ya da marka kullanım hakkını haiz olduğu malları satışa sunamayacağı, bu malların satışına aracılık edemeyeceği, farklı elektronik ticaret ortamında satışa sunulması hâlinde bu ortamlar arasında erişim imkânı sunamayacağı ve birbirinin tanıtımını yapamayacağı (toplam satış hasılatının yarısından fazlasını elektronik ticaret dışındaki satışlardan elde eden kişilerin markasını taşıyan veya marka kullanım hakkını haiz olduğu mallar hakkında uygulanmayacaktır),
• Elektronik ticaret hizmet sağlayıcının  Vergi Usul Kanunu kapsamında düzenlemesi gereken belgelerdeki bilgilere, satışın yapıldığı elektronik ticaret pazar yerinde yer verebilmesine imkân sağlayacağı,
• Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı veya elektronik ticaret hizmet sağlayıcının yazılı şekilde ya da elektronik ortamda önceden olumlu irade beyanını almadan bunların ETBİS’e kayıtlı alan adlarının ana unsurunu oluşturan tescilli markalarını kullanarak çevrim içi arama motorlarında pazarlama ve tanıtım faaliyetinde bulunamayacağı,
• Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, elektronik ticaret hizmet sağlayıcının tanıtıcı bilgilerini, kendisinden temin ettiği belgeler üzerinden veya ilgili kurumların erişime açık elektronik sistemlerinden doğrulama yükümlülüğü düzenlenmiştir.

Bir Takvim Yılındaki Net İşlem Hacmi On Milyar Türk Lirasının Üzerinde Olan Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcılarının Ek Yükümlülükleri

• Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı ve alıcıdan elde ettiği verileri, yalnızca aracılık hizmetlerinin sunulması amacıyla kullanacağı ve elde ettiği verileri aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerleri veya diğer elektronik ticaret ortamlarında elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarla rekabet ederken kullanamayacağı,
• Elektronik ticaret hizmet sağlayıcının satışları dolayısıyla elde ettiği verileri bedelsiz taşımasına ve bu veriler ile bunlardan elde ettiği işlenmiş verilere bedelsiz ve etkin şekilde erişim sağlamasına teknik imkân sunacağı,
• Net işlem hacmine dâhil edilen elektronik ticaret ortamları hariç olmak üzere, kendine ait elektronik ticaret ortamları arasında erişim imkânı sunamayacağı ve bu ortamlarda birbirinin tanıtımını yapamayacağı,
• Sermaye Piyasası Kanunu’nun 13.maddesi uyarınca borsada kayden izlenen paylar hariç olmak üzere, şirket ortaklarının yüzde beş ve katlarına ulaşan pay devir veya edinimlerini, bu oranlara ulaşılmasını sağlayan devrin veya edinimin pay defterine işlendiği tarihten itibaren bir ay içinde Bakanlığa bildireceği,
• Şirket kurması, kurulmuş şirketin paylarını devralması veya bu payları devretmesi hâlinde; kuruluşta kuruluşun ticaret siciline tescilinden, devirde ise devrin pay defterine işlendiği tarihten itibaren bir ay içinde bu işlemleri Bakanlığa bildireceği,
• Sermaye Piyasası Kurulunca Sermaye Piyasası Kanunu’na göre yetkilendirilen bağımsız denetim kuruluşunca hazırlanan denetim raporunu Bakanlığa göndereceği,
• Elektronik ticaret hizmet sağlayıcı tarafından sağlanan içerikle ilgili mevzuata aykırı hususların tespitine yönelik işlemleri ve bunun neticesinde tespit edilen aykırılıkları içeren raporu Bakanlığa göndereceği düzenlenmiştir.

Bir Takvim Yılındaki Net İşlem Hacmi otuz milyar Türk Lirasının ve İptal ve İadeler Hariç İşlem Sayısı Yüz Bin Adedin Üzerinde Olan Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcılarının Ek Yükümlülükleri

• Reklam ve promosyon, ödül, puan, kupon, hediye çeki ve benzeri imkânlara ilişkin harcamaları Değişiklik Kanunu’nda belirlenen oranları aşmayacak şekilde yapacağı,
• Elektronik ticaret hizmet sağlayıcının ticari ilişkilerini, alternatif kanallardan aynı ya da farklı fiyattan mal veya hizmet sunmasını ya da reklam yapmasını kısıtlayamayacağı, herhangi bir kişiden mal veya hizmet teminine zorlayamayacağı, buna imkân sağlayan herhangi bir hükme aracılık sözleşmesinde yer veremeyeceği düzenlenmiştir.

Bir Takvim Yılındaki Net İşlem Hacmi altmış milyar Türk Lirasının ve İptal ve İadeler Hariç İşlem Sayısı Yüz Bin Adedin Üzerinde Olan Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcılarının Ek Yükümlülükleri

• Aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerinde, kredi kartıyla yapılan kredili ödeme işlemleri ile diğer ödeme işlemleri hariç olmak üzere, ekonomik bütünlük içinde bulunduğu bankaların ya da Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketlerin, kredi verme işlemleri dâhil sundukları her türlü hizmetin gerçekleştirilmesine ilişkin faaliyette bulunmasına imkân sağlayamayacağı,
• Aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerinde, ekonomik bütünlük içinde bulunduğu elektronik para kuruluşlarınca ihraç edilen elektronik paraların kabulüne ilişkin faaliyette bulunulmasına imkân sağlayamayacağı ve Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamı dışında kalan araçlarla ilgili hizmetler sunamayacağı veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerce bu hizmetlerin sunulmasına imkân sağlayamayacağı,
• Aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerindeki satışlar, kendisinin elektronik ticaret hizmet sağlayıcı olarak yaptığı satışları ile elektronik ticaret dışındaki satışları hariç olmak üzere, eşya taşımacılığı, taşıma işleri organizatörlüğü ve posta hizmet sağlayıcılığı faaliyetlerinde bulunamayacağı,
• Mal veya hizmet ilanlarının yayımlanmasına elektronik ortam sağlaması hâlinde, aynı ortamda mal veya hizmet teminine yönelik sözleşme yapılmasına yada sipariş verilmesine imkân sağlayamayacağı, bu hizmetlerin kendisi veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişiler tarafından farklı elektronik ortamlarda verilmesi hâlinde bu ortamlar arasında erişim imkânı sunamayacağı ve birbirinin tanıtımını yapamayacağı düzenlenmiştir.

• Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılarının Yeni Yükümlülükler

Değişiklik Kanunu ile birlikte ETK’ya elektronik hizmet sağlayıcının yükümlülüklerinin düzenlendiği Ek Madde 3 eklenmiştir. Ek madde uyarınca, elektronik ticaret hizmet sağlayıcının, olumlu irade beyanını yazılı şekilde yada elektronik ortamda almadığı sürece, ekonomik bütünlük içinde bulunmadığı kişilerin ETBİS’e kayıtlı alan adının ana unsurunu oluşturan tescilli markasını kullanarak çevrim içi arama motorlarında pazarlama ve tanıtım faaliyetinde bulunamayacağı düzenlenmiştir. Ek olarak, yukarıda belirtilen elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarına getirilen yükümlülükler, elektronik ticaret hizmet sağlayıcılara da kıyasen uygulanmaktadır.

• Elektronik Ticaret Lisansı

Değişiklik Kanunu ile birlikte ETK’ya Ek Madde 4 ile elektronik ticaret lisansına ilişkin düzenlemeler getirilmiştir. Bir takvim yılındaki net işlem hacmi on milyar Türk lirasının ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı 100 bin adedin üzerinde olan elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı, faaliyetine devam edebilmek için Bakanlıktan lisans almak ve lisansını yenilemek zorundadır. Lisans ücretinin ödendiğine dair belgenin lisans alma veya yenileme başvurusu sırasında ibraz edilmesi hâlinde başka bir şart aranmaksızın lisans verilecek veya yenilecektir.

• İdari Para Cezaları ve Yaptırımlar

Haksız ticari uygulamaların gerçekleştirilmesi ve yukarı da belirtilen yükümlülüklere uyulmaması sebebi ile çeşitli idari para cezaları ve yaptırımlar öngörülmüştür.

• Yürürlük Zamanı

Değişiklik Kanunu ile getirilen düzenlemelerde farklı yürürlük tarihleri belirlenmiştir.

• Reklam ve promosyon harcama sınırlarını düzenleyen maddeler (Değişiklik Kanunu m.8 ile eklenen Ek m.2/3(a) ve (b)) 2022 takvim yılına ilişkin net işlem hacimlerine de uygulanmak üzere 1 Ocak 2023 tarihi itibari ile,
• Elektronik ticaret hizmet sağlayıcının veri taşınabilirliğine (Değişiklik Kanunu m.8 ile eklenen Ek m.2/2(b)) ve parasal eşiklerin ETBİS verileri kullanılarak her yıl hesaplanan elektronik ticaret hacminin yıllık değişim oranına (Değişiklik Kanunu m.8 ile eklenen Ek m.2/10), elektronik ticaret lisansında parasal eşiklerin belirlenmesine ilişkin maddeler (Değişiklik Kanunu m.10 ile eklenen Ek m.4/6) maddeleri 1 Ocak 2024 itibari ile,
• Yukarıda belirtilen hükümler haricindeki getirilen düzenlemeler 1 Ocak2023 tarihi itibari ile yürürlüğe girecektir.

Değişiklik Kanununa buradan ulaşabilirsiniz.